Plastic fantastic

Tijdens het opruimen – een voorzichtige bright side van de corona-crisis – was, na het met militaire precisie herstructureren van de kasten, het moment daar voor de krochten des opbergruimtes: óp de kast. Aldaar lag een verzameling bagagestukken te vegeteren: bowling bags, rolkoffers, handtassen-op-sabbatical, rugzakken en….. linnen tasjes. Niet één, niet dríe… maar víjftíén ecologisch verantwoorde katoenen tasjes, die ik natuurlijk niet hebt weggegooid(!), maar een veilige plek gaf, alwaar zij in de vergetelheid raakten, om na een tijdje vergezeld te worden door hun equivalent die hetzelfde lot wacht.

Weet u nog? 1 januari 2016? Toen er een verbod kwam op het gratis plastic tasje dat u standaard in den maag gesplitst kreeg bij elke aankoop? Was even wennen, hè! Stond u de eerste tijd bedremmeld met handen vol losse rommeltjes of een stapel nieuwe kleren bij de uitgang van een drogist of kledingzaak, omdat u vergat zélf een extra tasje mee te nemen. Wat niet meehielp, was dat de vraag “Wilt u er een tasje bij?” vóór de transactie, was vervangen door “Gaat het zo mee?” ná de transactie, als u de portemonnee net weer veilig had opgeborgen. Wilt u de reeds ontstane rij achter u niet tot last zijn, maar daarnaast – zoals het de Hollander betaamt – toch ook weer niet zomaar voor dat tasje betalen.

Nou, dat euvel loste zich snel op! Bij ongeveer elke zichzelf respecterende kleding- en schoenenzaak kreeg je voortaan een linnen tasje – of hip: tote bag – met merknaam of inspirerende quote. “Choose happiness”, “Trek iets positief aan, dat staat altijd.” U weet wel. *kokhalst*

De intentie van die linnen tas (ik weiger tote bag uit te kramen, doe toch eens normaal) is natuurlijk dat u daarmee, al struinend door de winkelstraten, reclame maakt en dat u die tas tot het einde der tijden hergebruikt, zodat het milieu ontlast wordt. Is een mooi concept. In de basis.

* pauze voor dramatisch effect *

In werkelijkheid blijkt dit soort zaken natuurlijk altijd iets minder rooskleurig. Want uit onderzoek van het Deense ministerie van Milieu en Voeding bleek in februari 2018 dat de katoenen ecotas – de factor klimaatopwarming in ogenschouw genomen – in het gunstigste geval dan wel minimaal 149 keer moet worden hergebruikt. De slechtst scorende variant moet u zelfs 20.000 keer opnieuw vergezellen om even milieuefficiënt te zijn als een eenmalig gebruikte plastic draagtas.

Als ik bovenstaande probeer door te rekenen¹ met in mijn achterhoofd het aantal linnen tasjes dat zich in dit huis ophokte sinds 2016, dan moet ik de komende 250 jaar blijven winkelen tot mijn uitgaven het bruto nationaal product van Nambia hebben geëvenaard om tot een milieuefficiënt hergebruik te komen. Maar op dat niveau blijven consumeren is dan weer totaal niet ecologisch en maatschappelijk verantwoord en zo vult u met al uw goede bedoelingen het ene gat in de ozonlaag met het andere.

Inmiddels heeft een aanzienlijk aantal linnen tasjes ons onderkomen moeten verruilen voor de textielbak, alwaar ik hoop dat ze – al dan niet in hercirculatie – een mooie nieuwe taak toebedeeld krijgen. Dochter en ik hebben allebei een favoriet exemplaar gekozen voor (her)gebruik, vervuld van herinneringen aan ons bezoek aan Parijs. In samenwerking met mijn geliefde Fjällräven Kånken² rugzak hoop ik nu en in de toekomst voorbereid te zijn op het vervoeren van mijn consumptieve impulsen.

Maar… wanneer heb je teveel rugzakken?

Nawoord
Als ik dan toch nog even die maatschappelijke draai toevoeg die ik hierboven probeerde te vermijden… de oplossing is natuurlijk simpel: laat winkels stoppen met het uitgeven van tasjes of any kind. Ja, ook papier, aangezien het vervaardigd moet worden met een angstaanjagende hoeveelheid liters schoon drinkwater en dan nóg maar eenmalig wordt gebruikt. Wen de menschheid eraan dat zij – nadat ze nog een paar keer bedremmeld met hun handen vol bij de uitgang van een winkel staan – éindelijk hun aanzienlijke voorraad herbruikbare ecologische tasjes gaan aanspreken in de hoop ooit een fractie van het milieuefficiënt hergebruik te evenaren.

¹ Ik dacht hier te chargeren, maar onderstaande grove berekening doet me de moed in den schoenen zakken! 15 tasjes x 149 hergebruik = 2.235. Als ik alle uren die ik niet werk, zou winkelen (uitgaande van 8 winkeluren per dag – zes dagen per week) en minimaal één item per uur zou kopen, dan kan ik per jaar 1.227 x een tasje hergebruiken…

² [Fyell-Rehven-Kong-Ken]. Jå, dät Zweeds is nög niet zö måkkelijk!